Nazwisko wielkiego, nieżyjącego już profesora i pedagoga Zygmunta Jeśmana kojarzy się jednoznacznie z muzyką. Pochodzący z Wilna, a zmuszony do opuszczenia swych stron rodzinnych tuż po wojnie miał swój gdański, krótki epizod. Trafił tu w roku 1945 wspólnie z Włodzimierzem Dobużańskim, Ewą Totwen w poszukiwaniu nowego miejsca do życia. Jednak z nieznanych nam przyczyn wybrał Łódź , gdzie podjął pracę w szkolnictwie muzycznym –był profesorem i wykładowcą- można powiedzieć Mistrzem wielu pokoleń polskich muzyków.

Niewiele osób orientuje się, iż Jeśman był człowiekiem wszechstronnie utalentowanym. Choć na stałe związał się z muzyką, to pociągała go również architektura i malarstwo . Właśnie tej jego pasji poświęcona jest ta wystawa.

Przy okazji kwerendy dokumentów niezbędnych do realizacji innej z wystaw w Strefie Historycznej udało się odnaleźć kilkadziesiąt prac-szkiców, czy może raczej wizji nowoczesnego, modernistycznego Wilna . Miasta wielokulturowego, wieloetnicznego –wolnego od uprzedzeń narodowościowych i wyznaniowych. Dla osób zainteresowanych-właśnie w Gdańskiej Akademii Muzycznej napisana została praca magisterska opisująca bogactwo osiągnięć i historię życia profesora Jeśmana.

Kilkadziesiąt prezentowanych prac pochodzi z okresu wileńskiego i przedstawia wiele interesujących koncepcji przebudowy budynków istniejących lub mających powstać. Swoja drogą przeglądając niektóre z prac ma się wrażenie, iż scenografowie amerykańskiej ekranizacji BATMANA chyba korzystali z tych wzorców.

Mamy nadzieję iż ta wystawa, tak nietypowa dla Strefy Historycznej Wolne Miasto Gdańsk zainteresuje Państwa również w zakresie wolności myśli i projektu-Wolnego Miasta Wilna…

Piotr Mazurek