Lata mijają, ale Gdańsk wciąż pamięta o Janie Uphagenie (1731-1802). Żeby się o tym przekonać, wystarczy w sobotę 15 września wybrać się do Wrzeszcza. W rezydencji Mon Plaisir (al. Grunwaldzka 5) i jej okolicach odbędzie się całodniowe Święto Ulicy Jana Uphagena.

Fot. Iwona Delegiewicz

Impreza wpisuje się w obchody 100-lecia Muzeum Wnętrz Mieszczańskich, które rozpoczęły się 1 listopada 2011 r. i potrwają do końca października br. Do tej pory zorganizowano z tej okazji m.in. konferencję naukową, wystawy, zaś ostatnio udostępniono zwiedzającym odnowione podwórze Domu Uphagena. W sobotę będzie pora na zabawę w miejscu, które niegdyś było podmiejską posiadłością Jana Uphagena.

– Z dawnego założenia dworsko-parkowego, które Uphagen nabył w 1790 roku, przetrwało do naszych czasów niewiele – mówi dr Ewa Barylewska-Szymańska, kierownik Domu Uphagena. – Na szczęście zachował się, należący do bratanka Jana, dwór Mon Plaisir, przez długie lata pozostający w rękach rodziny.

W budynku, znanym z lat powojennych jako Pałac Ślubów, mieści się obecnie Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych. Z okazji święta będą tu czekały na gości liczne atrakcje, w tym wykłady naukowców. Doktor Zofia Maciakowska opowie o historii tej części miasta, natomiast dr Ewa Barylewska-Szymańska przybliży dzieje rodziny Uphagen. Z kolei dla dzieci przygotowano gry i zabawy, więc rodzice będą tu mogli zostawić pod opieką swoje pociechy i w spokoju wysłuchać wykładów, albo zwiedzić okolicę.

– Przez cały dzień po pobliskim terenie oprowadzać będą uczniowie V Liceum Ogólnokształcącego – zapowiada Ewa Barylewska-Szymańska. – Zostali oni na tę okoliczność specjalnie przeszkoleni, niemniej zawsze będzie im towarzyszył opiekun.

Osobny spacer po parku przy ul. Uphagena poprowadzi dr Katarzyna Rozmarynowska z Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej.

– Warto się przyjrzeć temu miejscu, gdyż jest ono naprawdę wyjątkowe – zachęca dr Rozmarynowska. – To pozostałość XVIII-wiecznego, barokowego założenia parkowego. Na przełomie XIX i XX miasto chciało rozparcelować teren, ale sprzeciwili się temu mieszkańcy. Przekonywali, że nie można niszczyć czegoś, co już istnieje i że koszty stworzenia nowego parku będą wyższe niż zagospodarowanie tego, co już jest. Ostatecznie park zachowano, choć oczywiście z biegiem czasu nastąpiły tu pewne zmiany, a część gruntów została zabudowana.

O powojennych losach malowniczego zakątka opowiedzą jego najstarsi mieszkańcy. Do podzielenia się wspomnieniami zaproszono prof. Lecha Kobylińskiego, Elwirę Ostaniewicz, Leona Staniewicza i Adama Ciechanowicza. Spotkanie z nimi odbędzie się w siedzibie Gdańskiego Klubu Biznesu (Willa Patschego) przy ul. Uphagena 23.

Artystyczne spojrzenie na tę część miasta wniosą zdjęcia Iwony Delegiewicz z Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego. Przygotowała ona wystawę „Park Pana Jana”, która składa się z 25 fotografii i można na nich zobaczyć postaci w stylizowanych strojach historycznych. Wystawa zostanie zaprezentowana na podwórzu Dworu Uphagena, gdzie też zaplanowano część gastronomiczną festynu. W menu znajdą się dawne potrawy gdańskie.

– Pokażemy co niegdyś w Gdańsku jadano – wyjaśnia Bogdan Kwapisiewicz, prezes Kapituły Kulinarnej Gdańskie Smaki. – Będzie to między innymi zupa rakowa i pierś kurczaka w sosie agrestowym. A na deser polecamy lody – oczywiście calypso, bo te pamiętamy doskonale z dzieciństwa.

Sportowym akcentem święta będzie festyn dla dzieci, młodzieży i dorosłych oraz zawody tenisowe o Puchar Jana Uphagena. Rozgrywki odbędą się na pobliskich kortach, a uczestniczyć w nich mogą pary zawodników, którzy mają łącznie – uwaga! – co najmniej 80 lat.

Rekreacyjnie warto natomiast wziąć udział w grze plenerowej. Jak informuje Łukasz Darski, przewodnik turystyczny i organizator zabawy, punktem odniesienia w tej grze będzie Gdańskie Towarzystwo Przyrodnicze, którego członkiem był Jan Uphagen. Do udziału w niej zaprasza się rodziny lub kilkuosobowe zespoły.

Święto ulicy przygotowano pod kątem edukacji, sportu, rozrywki i gdańskiego jedzenia, ale ma ono również wymiar charytatywny. Uczestnicy będą mogli wziąć udział w loterii fantowej, z której dochód jest przeznaczony na Hospicjum im. Księdza Eugeniusza Dutkiewicza. Cena losu to jedynie 5 zł, chociaż mile widziane są bardziej hojne wpłaty. Co ważne, każdy los wygrywa! Nagrody przygotowało Nadbałtyckie Centrum Kultury, Gdańskie Towarzystwo Fotograficzne, Stowarzyszenie Nadbałtyckiego im. Mariana Mokwy oraz gdańskie muzea i samorządy – Urząd Miasta Gdańska i Pomorski Urząd Marszałkowski. Będzie można wygrać m.in. książki i rozmaite gadżety.

– Warto wziąć udział w naszym święcie, bo tak duża impreza na tej ulicy odbywa się raz na 100 lat! – mówi pół żartem Ewa Barylewska-Szymańska. – Nawet jeśli święto będzie odbywało się w przyszłości, to raczej nie będzie ono miało już takiego rozmachu.

Jednym z organizatorów Święta Ulicy Jana Uphagena jest iBedeker.

Autor: Marek Barski

Program festynu:

• 10.00 – 18.00 – Turniej tenisa par o puchar Jana Uphagena – teren kortów tenisowych

• 11.00 – 11.45 – Na krawędzi gdańskiego terytorium – historia miejsca (prelekcja wraz z prezentacją multimedialną – dr Zofia Maciakowska, Towarzystwo „Dom Uphagena”). Sala na piętrze Regionalnego Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych – Fundacja RC, Al. Grunwaldzka 5

• 11.50 – 12.10 – Wernisaż wystawy zdjęć autorstwa Iwony Delegiewicz z Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego, Park Pana Jana. Podwórze Regionalnego Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych – Fundacja RC, Al. Grunwaldzka 5

• 12.00 – 18.00 – Festyn sportowy dla dzieci, młodzieży i dorosłych – teren kortów tenisowych

• 12.15 – 13.15 – Gra plenerowa (dla rodzin). Punkt początkowy: przed fasadą Dworu Uphagenów

• 13.15 – 13.45 – Zwiedzanie okolic dworu Uphagenów i sąsiedniego kwartału zabudowy w towarzystwie wolontariuszy – uczniów z V LO w Gdańsku. Miejsce zbiórki: przed fasadą Dworu Uphagenów (grupa 1)

• 13.30 – 14.00 – Zwiedzanie okolic dworu Uphagenów i sąsiedniego kwartału zabudowy w towarzystwie wolontariuszy – uczniów z V LO w Gdańsku. Miejsce zbiórki: przed fasadą Dworu Uphagenów (grupa 2)

• 14.00 – 14.45 – Rodzina Uphagenów i wrzeszczański dwór Mon Plaisir (prelekcja wraz z prezentacją multimedialną – dr Ewa Barylewska–Szymańska, Towarzystwo „Dom Uphagena” i Dom Uphagena, oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska) – sala na piętrze Regionalnego Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych – Fundacja RC

• 15.00 –15.45 – zwiedzanie parku w towarzystwie dr Katarzyny Rozmarynowskiej z Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej

• 15.45 – 16.15 – Gra plenerowa (dla rodzin). Punkt początkowy: przed fasadą Dworu Uphagenów

• 16.00 – 16.45 – Zwiedzanie okolic dworu Uphagenów i sąsiedniego kwartału zabudowy w towarzystwie wolontariuszy – uczniów z V LO w Gdańsku. Miejsce zbiórki: przed fasadą Dworu Uphagenów (grupa 3) – miejsce zbiórki: przed fasadą Dworu Uphagenów

• 16.15 – 17.00 – Zwiedzanie okolic dworu Uphagenów i sąsiedniego kwartału zabudowy w towarzystwie wolontariuszy – uczniów z V LO w Gdańsku. Miejsce zbiórki: przed fasadą Dworu Uphagenów (grupa 4) – miejsce zbiórki: przed fasadą Dworu Uphagenów

• 17.00 – 18.00 – Spotkanie z najstarszymi mieszkańcami ulicy Jana Uphagena (rozmowę prowadzi red. Katarzyna Korczak). Miejsce: Gdański Klub Biznesu, ul. Uphagena 23

• 18.15 – 19.15 – Koncert muzyki jazzowej (obowiązują zaproszenia), Studio koncertowe Radia Gdańsk im. Janusza Hajduna, Maciej Strzelczyk Trio The Great American and Brasilian Songbook.
Czołowy polski i europejski skrzypek jazzowy Maciej Strzelczyk stworzył niepowtarzalny projekt jazzowy pt. The Great American and Brasilian Songbook. To najbardziej znane na całym świecie hity amerykańskiej i brazylijskiej muzyki rozrywkowej z lat 40., 50. i 60. XX w. opracowane na skrzypce fortepian i kontrabas. Maciej Strzelczyk TRIO tworzą trzej wirtuozi: Maciej Strzelczyk – skrzypce, Jarosław Małys – piano, Piotr Rodowicz – kontrabas

Przez cały czas trwania Święta ulicy Jana Uphagena (w godz. 11.00 do 18. 00) dostępne będą:

• Wystawa plenerowa: historia posiadłości państwa Uphagenów i parku im. Jana Uphagena na podwórzu Regionalnego Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych

• Wystawa zdjęć autorstwa Iwony Delegiewicz z Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego – podwórze Regionalnego Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych – Fundacja RC

Wśród 25 fotografii składających się na wystawę znajdzie się kilka kreacyjnych z udziałem osób w strojach stylizowanych na dawne ubiory. W czasie festynu w okolicach Dworu Uphagenów i Parku Jana Uphagena spotkać będzie można damy ze zdjęć, gosposię powracająca z targu, ogrodnika, ślubna parę wracającą z fotograficznego atelier czy też tenisistki.

• Zajęcia plastyczne dla dzieci – przygotowane przez Stowarzyszenie Nadbałtyckie Plastyków im. Mariana Mokwy. Sala na parterze Regionalnego Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych – Fundacja RC (możliwość pozostawienia dzieci pod opieką na czas prelekcji lub zwiedzania).

W programie zajęć: Przedstawienia baśni gdańskich (w strojach historycznych):

– godz 11.00 Legenda o Stolemie – opowiadanie
– godz 12.00 Legenda o cudownym źródle – inscenizacja
– godz 13.00 Legenda o wieży Jacek – opowiadanie
– godz 14.00 Legenda o Stolemie – opowiadanie
– godz 15.00 Legenda o cudownym źródle – inscenizacja
– godz 16.00 Legenda o wieży Jacek – opowiadanie

Między w/w przedstawieniami: malowanie legend z wyobraźni, malowanie buzi, malowanie wspólnego obrazu – panoramy Gdańska, zabawa z papierem-origami

• „Gdański stragan” (sprzedaż wydawnictw, wyrobów artystycznych, pamiątek)

• Gdańskie dania (wg. przepisów z gdańskich książek kucharskich) – przygotowuje Kapituła Gdańskie Smaki – lokalizacja punktu gastronomicznego podwórze Dworu Uphagenów

• Loteria fantowa na rzecz Hospicjum im. Ks. Eugeniusza Dutkiewicza SAC w Gdańsku – zbiórka w czasie całego festynu. Realizacja losów – teren kortów tenisowych

Minimalna wartość losu wynosi 5 zł, mile widziana każda hojna wpłata. Każdy los wygrywa!!! Wśród nagród znajdą się między innymi interesujące wydawnictwa Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, Centralnego Muzeum Morskiego, Muzeum Archeologicznego i Nadbałtyckiego Centrum Kultury, prace fotograficzne członków Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego i członków Stowarzyszenia Nadbałtyckiego Plastyków im. Mariana Mokwy, płyty CD z nagraniami muzyki dawnej, karty do zrealizowania w Sklepach dla Plastyków „Storm” a także rozliczne drobne upominki (pocztówki, „smycze”, długopisy, ołówki i wiele, wiele więcej) przekazane między innymi przez Urząd Marszałkowski i Urząd Miasta Gdańska.

• Punkt opieki medycznej – Studenckie Koło Ratownictwa Medycznego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego – teren kortów tenisowych