Apostrof. Międzynarodowy Festiwal Literatury to nowe wydarzenie kulturalne 2016 r. Od 16 – 22 maja w kilku miastach w Polsce – Gdańsk należy również do tych szczęśliwców, codziennie będzie można uczestniczyć w spotkaniach z uznanymi, a często mniej znanymi polskimi i zagranicznymi twórcami. Organizatorem tego przedsięwzięcia jest – całkiem w nowej roli – Empik.
Na miejsce gdańskiego literackiego dialogu wyznaczony został Empik w Galerii Bałtyckiej we Wrzeszczu, obszar o tyle ciekawy dla tego wydarzenia, bo powszechnie i codziennie dostępny, oswojony wśród całkiem nieliterackich zakupów, więc tym samym wielu zaskoczy ekskluzywną propozycją wspólnej refleksji nad książkami znakomitych gości.
Inicjatorką, pomysłodawczynią Apostrofu jest Sylwia Chutnik, niekonwencjonalna polska pisarka i felietonistka, prowadząca internetowy program Barłóg literacki, czyli o tym, jak w łóżku, w dobrej i przyjaznej atmosferze rozmawiać zwyczajnie, porywczo i śmiesznie o książkach i w ogóle o kulturze. Będąc najgorętszą wielbicielką słów, tak kusi nas do książek:
„Nic nam tego nie zastąpi: ani kolejny komentarz w necie, ani nawet najlepszy serial. Bo wszystko ma początek w literaturze, to z niej odbija się do kolejnych muz. Z liter pochodzimy, jesteśmy w nich unurzani. Nie możemy o tym zapomnieć , w przeciwny razie pozostaną nam jedynie strzępy komunikatów i wtórny analfabetyzm .(…) Dlatego powtarzajmy jak mantrę: „Czytajmy dalej!” – bo takie jest właśnie hasło tegorocznego festiwalu.
Na początku gdańskiego Apostrofu gościmy naszą trójmiejską pisarkę Magdalenę Grzebałkowską, której ostatnia książka „1945. Wojna i pokój” uznana została w 2015 r. za najlepszą książkę reportażową. Do takich niewątpliwie wielkości dołącza również gorąco przyjęta jej biograficzna opowieść „Beksińscy. Portret podwójny”. To co przyciąga tu zawsze czytelnika to rozedrgany splot losu i osobistych traum, które nieraz tragicznie oddzielają bohaterów, stanowiąc sumę niewyjaśnionych pytań. Autorka z wielką energią opowiada również o warsztacie tworzenia tych trudnych „słów i ich obecnych znaczeń”. Niewątpliwą atrakcją książkowych spotkań będzie też medytacja z Manuelą Gretkowską, pisarką, antropolożką, która między innymi przypomni filozoficzną książkę dla dzieci „Marysiu, jak myślisz?”, i nie tylko, co sugeruje inny tytuł, „Miłość klasy średniej”. Trudne relacje między dwojgiem ludzi, jak i zasadami etycznymi, to często u autorki odważna odsłona egzystencji, jej i jego. Temat kobiecości w sferze publicznej, czym historycznie była i jest, jak jest odbierana i opisywana z perspektywy na przykład męskie tradycji to spotkanie z książką „Zakazane ciało – historia męskiej obsesji” i jej autorką Diane Ducret, znanej już z dzieła „Kobiety dyktatorów”. Rewelacyjna szczerość. Natomiast jak totalne czytanie ma wpływ na życiowe zdarzenia to opowieści kolejnego gościa festiwalu, Pauliny Simons, pisarki, której niesamowite życie i lektury mistrzów wpłynęły na to kim się stała. Opowie nam o książce „Samotna gwiazda” (premiera) – znakomita krzyżówka erudycji i jej żywej ciągłości, ale, jak sama autorka mówi: „Moje dzieci pękałyby ze śmiechu, gdyby usłyszały, że pamięć jest moją siłą”. A kim jest Włodek Markowicz? Jego premierowa książka „Kropki” intryguje, bo jest nareszcie w postaci papierowej, co autor, pasjonat vlogów, uznał za spełniony wreszcie zamysł literacki. Zapewne ciekawa będzie to rozmowa z dwóch światów. Spotkanie z Martą Abramowicz i jej najnowszą książką „Zakonnice odchodzą po cichu” przyciągnie tematem, ale przede wszystkim stanowi poruszający głos w sprawie niewiele znanej rzeczywistości polskich, zakonów żeńskich. Ten reportaż stanowi donośny ton o cichej, ale dotkliwej społecznie kwestii.
Ostatnim ogniwem festiwalu są literackie spacery po mieście. Przewodniczką tegorocznego w Trójmieście będzie Małgorzata Warda , absolwentka gdańskiej ASP, malarka i pisarka ( zasłynęła ostatnio nagrodzoną w 2015 r., młodzieżową książką „5 sekund do Io”), akurat w tym przypadku pospaceruje z publicznością po Gdyni, gdzie mieszka. Spacery literackie to coraz liczniejsze opowieści o tożsamości autorskiej, to szukanie własnego miejsca, tworzonego na żywo, również przez wpisanie w nią słuchaczy, czyli małą jego społeczność.
Apostrof. Międzynarodowy Festiwal Literatury
Apostrof wyraża więc na nowo niezwykłą tęsknotę za autorem i dziełem. Tegoroczni goście są twórcami doskonale zróżnicowanymi, ich narracje przecinają się w obecności chłonnego czytelnika. Jeśli chciałoby się spotkać genialnego Jaume Cabre, Wiesława Myśliwskiego, Sylwię Chutnik czy Katarzynę Grocholę to trzeba dojechać do Warszawy. Albo do Wrocławia, Poznania, Katowic, Krakowa, Łodzi, Szczecina w poszukiwaniu innych.
Pierwszy Apostrof eksplodował w dużych miastach. Może w przyszłym roku literaci zaistnieją w innych pomorskich miejscach? Bo dobrze jest się nie bać: „Życzę Wam, aby choroba zwana książkową już zawsze była z nami. Ku chwale liter!” (Sylwia Chutnik)
Apostrof – PROGRAM
Wybrane pozycje:
Katarzyna Bonda, Okularnik, Wydawnictwo Muza, Warszawa 2015
Jaume Cabre, Cień eunucha, Marginesy, Warszawa 2016
Jaume Cabre, Wyznaję, Marginesy, Warszawa 2013
Sylwia Chutnik, Cwaniary, Świat Książki, Warszawa 2012
Jacek Dehnel, Krivoklat, Znak, Kraków 2016
Marc Elsberg, Zero, W.A.B. Warszawa 2016
Manuela Gretkowska, Marysiu, jak myślisz?, Świat Książki, Warszawa 2013
Katarzyna Grochola, Przeznaczeni, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016
Gaja Grzegorzewska, Kamienna noc, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016
Jacek Hugo – Bader, Skucha, Agora, Warszawa 2016
Tekst: Joanna Szymula
Brak komentarza