Subiektywna Linia Autobusowa to autorski projekt Grzegorza Klamana, w którym dawni pracownicy Stoczni Gdańskiej oprowadzają po swoim miejscu pracy. Pasażerowie wyruszają w podróż historycznym „ogórkiem”, czyli autobusem marki Jelcz, który jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli transportu miejskiego z okresu PRL-u.

Fot. Joanna Pruszyńska

Celem projektu jest pokazanie indywidualnej historii stoczni, innej niż sztampowe opisy z turystycznych folderów, które przekazują wprawdzie historyczne fakty, ale nie skłaniają do refleksji nad tym, kim byli pojedynczy ludzie tworzący te wydarzenia. W autobusie Subiektywnej Linii Autobusowej możemy zobaczyć i usłyszeć osoby, które opowiadają zarówno o wielkich zrywach, jak i codzienności stoczniowego życia, atmosferze zakładu, swoich warsztatach pracy i nieistniejących już budynkach. Warto zaznaczyć, że historia stoczni którą poznamy to nie tylko lata powojenne – podróż zaczyna się bowiem od najstarszej części zakładu, Stoczni Cesarskiej, gdzie w czasie II wojny światowej produkowano U-Booty.

O SLA rozmawiam z Gosią Zamorską, koordynatorką projektu:

– Jak długo już istnieje Subiektywna Linia Autobusowa?

Pierwsza wersja tego projektu miała miejsce w 2002 r. w ramach Międzynarodowego Projektu City Transformers, trwała miesiąc, druga w sierpniu 2009 r. i przyciągnęła więcej zainteresowanych niż mógł pomieścić zabytkowy autobus. To nam uświadomiło, że jest ogromne zapotrzebowanie na zwiedzanie stoczni, dlatego od zeszłego roku takie przejazdy odbywają się już regularnie.

– Kim są przewodnicy, jak trafili do waszego autobusu?

Przewodnicy to dawni pracownicy Stoczni, których poprosiliśmy o współpracę. Staraliśmy się wybrać osoby, które były w centrum wydarzeń w czasach tworzenia „Solidarności”, i które świetnie znają zarówno stocznię, jak i ludzi w niej pracujących.

W tym roku przewodnikami są Roman Łopuchow i Jan Kryger, w poprzednich latach było kilka innych osób, z których szczególnie pamiętamy zmarłego niedawno Pawła Zieńczuka, emerytowanego bosmana stoczniowego i uczestnika strajków.

– Dlaczego warto zwiedzać stocznię w taki właśnie sposób? Czym są te wycieczki dla polskich i zagranicznych turystów, a czym dla mieszkańców Trójmiasta?

Linia to świetna okazja do „dotknięcia” historii i doświadczenia autentycznych przeżyć ludzi, którzy brali w niej udział. Autobus zatrzymuje się przy najbardziej interesujących miejscach, udostępnionych dla zwiedzających – dawnym warsztacie pracy Lecha Wałęsy czy murze, przez który przeskoczył.

W tym roku autobus zatrzymuje się dodatkowo przy wystawach Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Wizualnych ALTERNATIVA, mieszczących się w niezwykłej przestrzeni hali 90B oraz siedzibie Instytutu Sztuki Wyspa.

Dla mieszkańców Trójmiasta Linia jest sposobem na zbliżenie się do oddzielonej murem stoczni, miejsca, które na co dzień jest niedostępne, mimo że stanowi część miasta. Tereny dawnej stoczni gdańskiej są w trakcie transformacji i przebudowy w nową dzielnicę pod nazwą Młode Miasto, wiele konstrukcji i budynków zostanie wyburzonych, dynamicznie zmienia się industrialne otoczenie. Projekt pozwala uczestnikom stać się żywymi świadkami zmiany, a turystom z zagranicy doświadczyć minionej rzeczywistości, która w przeszłości dała początek ruchowi „Solidarności”.

– W jaki sposób można się stać pasażerem Subiektywnej Linii Autobusowej?

Jeździmy codziennie oprócz poniedziałków, kursy rozpoczynają się o 11.00 i 14.00, można również zamówić dodatkowy kurs. Rezerwacja biletów odbywa się telefonicznie (tel. 507 357 597 ) lub mailowo ([email protected]). Nasze biuro mieści się w budynku Infoboxu Młodego Miasta, naprzeciwko historycznej bramy nr 2 przy Pomniku Poległych Stoczniowców, czynne jest od wtorku do niedzieli od 11tej do 16tej. Bilety kosztują 12 zł (normalny) i 7 zł (ulgowy), Kursuje głównie Jelcz, czyli „ogórek”, jednak w weekendy zdarza się, że ZKM udostępnia nam nieco młodszego Ikarusa. Wycieczka trwa około 1,5 h, ale podczas niej są liczne przystanki, więc bez obaw mogą podróżować np. rodzice z małymi dziećmi. Zapraszamy!

 

Informacje o SLA znajdują się także na Facebooku (dostępne jedynie dla zalogowanych): www.facebook.com

Więcej zdjęć z wycieczki – www.galeria.mukor.net

Projekt został zrealizowany przy współpracy z Urzędem Miasta Gdańska i Drewnica Development.

Autor: Joanna Pruszyńska