Latem całe Trójmiasto wszechstronnie otwiera teatry, a najważniejszym wydarzeniem jest trwający w tym roku od 31 lipca do 9 sierpnia 19. Festiwal Szekspirowski.

Festiwal Szekspirowski

Inicjatywę spotkania z dramaturgią Williama Szekspira zapoczątkowały organizowane od 1993 r. Gdańskie Dni Szekspirowskie, które od 1997 r. w historycznej zbieżności z 1000 – leciem Gdańska przyjęły formułę festiwalu. Sięgając do tradycji gdańskiej sceny elżbietańskiej, sztuki Szekspirowskie pojawiają się wraz z trwaniem Jarmarku św. Dominika.

Początki

A wszystko zaczęło się w XVII wieku, kiedy do Gdańska przyjeżdżały kompanie teatralne z Anglii, grając między innymi sztuki Szekspira (1564 – 1616) jeszcze za jego życia. Sercem teatralnego Gdańska była Szkoła Fechtunku (druga), w której dominantą nad szpadą stała się gra aktorów. To tutaj, w okolicach dzisiejszego Podwala Przedmiejskiego, powstał ok. 1610 r. budynek łudząco podobny bryłą i wewnętrznymi rozwiązaniami do londyńskiego, elżbietańskiego teatru „Fortune”. Świadectwem tej prawdy, że w nadbałtyckim grodzie wyłonił się pierwszy teatr publiczny w ówczesnej Polsce jest rycina gdańskiego grafika pochodzenia holenderskiego, Petera Willera. Stała się dla wielu badaczy źródłem poświadczającym genezę teatru i jego formę na planie czworoboku, która wykluczyła między innymi skojarzenia ze słynnym, szekspirowskim teatrem „Ther Globe” w Londynie będącym, jak wiele innych elżbietańskich teatrów, budynkiem wielobocznym. A i również, co dodaje prof. Jerzy Limon, szekspirolog i inicjator powstania Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego, na scenie w Szkole Fechtunku występowali aktorzy z teatru „Fortune”, prawdopodobnie wpływając na projekt gdańskiej sceny.

Największe nasilenie obecności kompanii angielskich, czyli ok. 25 regularnych występów w Szkole Szermierczej, zanotowano w pierwszym półwieczu XVII w., choć działalność gdańskiej sceny z powodzeniem trwała do początków XIX w. Angielskie trupy aktorskie przyjeżdżały z muzykami, a zdarzało się, że przedłużano im pobyt daleko poza jarmark dominikański, aż do września.
Gdańsk, ówczesne tętniące kulturą miasto, stało się przyjazne dla przybywających, kolejnych zespołów teatralnych z Niemiec, Holandii, Szwajcarii. Ten duch otwartości i możliwości inscenizacyjnych patronuje do dziś Festiwalowi Szekspirowskiemu.

Festiwal Szekspirowski

Obecnie to jedno z najbardziej znaczących wydarzeń teatralnych w Europie. Również w tym roku widzowie spotkają bardzo różnorodne odczytania Szekspira, co między innymi zobaczymy w polskich inscenizacjach biorących udział w Konkursie o Złotego Yoricka, jak : „Kto wyciągnie kartę wisielca, kto błazna?” w opracowaniu Pawła Miśkiewicza (Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków), „Król Lear” w reżyserii Jana Klaty z Narodowego Starego Teatru w Krakowie oraz „Burza” w reżyserii Krzysztofa Garbaczewskiego z Teatru Polskiego we Wrocławiu, wybitne spektakle, które po raz kolejny sprowokowały do dyskusji nad granicami i możliwością interpretacji klasyki. Dlatego duże oczekiwanie budzą też teatralne projekty z odegraniem „Hamleta”, licznie obecnego w repertuarze Festiwalu, a w szczególnie intryguje oryginalne podejście brytyjskiej grupy muzycznej The Tiger Lillies i Teatru Republique (Dania) w luźnej adaptacji pt. „The Tiger Lillies grają Hamleta”, spektakl opracowany w Kopenhadze przez Martina Tuliniusa.
Oczekiwanym niewątpliwie gościem jest Luk Perceval, znany już w Gdańsku twórca z hamburskiego Thalia Theater, słynący z bardzo współczesnych interpretacji sztuk klasycznych. Tym razem zaprezentuje mrocznego „Makbeta”, który powstał w teatrze Dom Bałtycki w Sankt Petersburgu, nowe odczytanie opętanych zbrodnią bohaterów tragedii.

Widzowie na Wybrzeżu po raz kolejny znajdą się w niezwykle głębokim wymiarze teatralnym z perspektywy Polski, Danii, Gruzji, Portugalii, Rosji, Rumunii, Wielkiej Brytanii. Spektaklom będą towarzyszyć różnorodne spotkania, performance, koncerty, szekspirowskie prezentacje szkół teatralnych.

A wszystkie wydarzenia w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim, w Teatrze Wybrzeże i na jego Scenie Kameralnej w Sopocie, w Teatrze w Oknie.

Oczywiście, na Festiwalu zobaczymy również gdańskie „Wesołe kumoszki z Windsoru” w reżyserii Pawła Aignera – może nieraz warto spóźnić się na premierę? (28 czerwca 2015).

Tekst: Joanna Szymula

Wybrana literatura:

Jerzy Limon, Gdański teatr ”elżbietański”, Ossolineum, Wrocław 1989
Od Shakespeare’a do Szekspira, red. J. Ciechowicz, Z. Majchrowski, Gdańsk 1993